Actief en anders

Werom nei de oernatoer. Hoe primitiver hoe spannender. Yn allerhanne televyzjeprogramma’s besykje hjoeddeiske neanderthalers te oerlibjen yn in natoer sûnder stopkontakten. Going wild! Foaral op Discovery kinne se der wat fan. It al knap bestoppele machomantsje moat yn de struggle for life alles sels dwaan: ûnderdak yn elkoar nifelje, strûpen sette, fisk fange, fjoer meitsje, bearen op ôfstân hâlde en ek noch hieltyd de iene nei de oare klifhinger rjochting kamera babbelje: ‘Ik moat nó drinke!’, ‘As ik hjoed neat te iten fyn…’ En, oei, oei, wat ha wy dêr? Hoe driigjend belûkt de loft boppe de heuvels achter syn skeamele hutsje. As dat aanst mar goed komt… Mar sjoch!

Nei de reklame foar sûne ontbijtgranen fol tafoege sûkers treffe wy him godsytank al oan by in fjurke dêr’t er sprinkhoannen en slakken roasteret wylst er oan alle kanten netfegetarise ynsekten. Al dy opkloppe werom-nei-de-natoersearys dienen my tinken oan de tachtiger jierren doe’t ik as reisbegelieder mei in Nederlânse groep nei Sweeds Laplân ôfreizge foar in fjirtjindaagse trektocht. Wy krigen dêr oan de râne fan de reis boekt ûnderit kopke ‘Actief en anders’. Dat anders moast fansels net te gek wurde en dêrom wie ik mei as begelieder. Foar de je-weet-maar-nooit-gevallen, sa stie it letterlik yn de brosjuere. En dy gevallen wienen der genôch. Foar in pear ekspedysjeleden sûnder in goeie kondysje wie ’k de geastlik fersoarger. Sy hienen dei yn dei út muoite mei it tempo, foaral heuvel op. Dus ik prate, prate, prate. Of it spantsje dat fereale rekke, de sliepsekken gear smiet en mei harren tintsje fier bûten ús tydlike delsettings stean gie. Wer prate. En dy skerpe messen! Stoer mar gefaarlik. Ik learde de stedsswalkers fan jo ôf te snijen by it bewurkjen fan bijgelyks in tûke. En dochs gie it mis. It skilde net folle of ik hie needferfi er yn de foarm fan in hely of speedboat regelje moatten.

De blits makke ik doe’t ik à la de programma’s op Discovery in grouwe snoek te pakken krige en dy neffens de iuwenâlde regels fan it Fryske wetterlân tamakke. Spitich dat dêr gjin televyzjeploech by wie.eonlike rimbû earst in kursus oerlibjen fan de pleatslike organisator fan de ekspedysje. Behalve it omraak skjin hâlden fan jo mes (pas op diarree!) hammere hy op D-W-S: Droech, Waarm en Sêd. As jo dat binne yn de outback, is it hielendal okee. Untbrekt der in letter, no problem. Untbrekke der twa, net yn panyk reitsje mar daliks maatregels nimme. Dat kaam der dan op del dat de Sweedse gids en ik der mei rêde moasten, want ús groep bestie foar it grutste part út semyaventoerlike stêdelingen dy’t gjin idee hienen fan wat der bûten harren betegele achtertúntsje fan twa by trije te rêden wie. Se hienen de reis boekt ûnderit kopke ‘Actief en anders’. Dat anders moast fansels net te gek wurde en dêrom wie ik mei as begelieder.

Foar de je-weet-maar-nooit-gevallen, sa stie it letterlik yn de brosjuere. En dy gevallen wienen der genôch. Foar in pear ekspedysjeleden sûnder in goeie kondysje wie ’k de geastlik fersoarger. Sy hienen dei yn dei út muoite mei it tempo, foaral heuvel op. Dus ik prate, prate, prate. Of it spantsje dat fereale rekke, de sliepsekken gear smiet en mei harren tintsje fier bûten ús tydlike delsettings stean gie. Wer prate. En dy skerpe messen! Stoer mar gefaarlik. Ik learde de stedsswalkers fan jo ôf te snijen by it bewurkjen fan bijgelyks in tûke. En dochs gie it mis. It skilde net folle of ik hie needferfi er yn de foarm fan in hely of speedboat regelje moatten. De blits makke ik doe’t ik à la de programma’s op Discovery in grouwe snoek te pakken krige en dy neffens de iuwenâlde regels fan it Fryske wetterlân tamakke. Spitich dat dêr gjin televyzjeploech by wie.

(Gepubliceerd in het voorjaarsnummer van It Fryske Gea-magazine (2016)